Jedz, módl się, kochaj! – o trybie rozkazującym w języku włoskim

Komunikacja to podstawa dla każdego człowieka. Ogromnie ważne jest wyrażanie swoich emocji pragnień, pytań jak również oczekiwań, żądań i życzeń. Do wyrażenia tych ostatnich potrzebna jest znajomość trybu rozkazującego.

Dla przypomnienia, Szanowny Czytelniku i Czytelniczko, w języku włoskim mamy trzy wzory odmiany, odpowiadające trzem koniugacjom -are, -ere, -ire. Nie będę tu przytaczać wszystkich końcówek, zapraszam do przejrzenia podlinkowanego wpływu.

Z trybem rozkazującym sprawa jest o tyle prostsza, że używamy go jedynie w 2-giej i 3-ciej osobie liczby pojedynczej oraz 1-szej, 2-giej i 3-ciej osobieN mnogiej. Trudno, przecież, rozkazywać sobie samemu. Prawda? No, ale to na pewno wiedziałeś.

Zacznijmy od I-szej koniugacji, czyli tej zakończonej na -are, jako przykład podam parlare. Jak tworzymy formy trybu rozkazującego? Jeśli sobie przypominasz, pierwszą rzeczą, jaką należy zrobić jest oddzielenie tematu parl– od końcówki –are. Końcówka nie będzie nam potrzeba, za to do tematu dodamy następujące końcówki osobowe:

(tu)* parl-a              (noi) parl-iamo        

(Lei) parl-i**           (voi) parl-ate

(Loro) parl-ino**

* Osoby są wpisane w nawias, gdyż przy wyrażaniu rozkazów czy życzeń używamy tylko formy czasownikowej, bez obecności zaimka osobowego.

**Lei, oczywiście, jako Pan/Pani a Loro jako Państwo i służy do wyrażenia formy grzecznościowej trybu rozkazującego.

II-ga koniugacja- credere

(tu) cred-i               (noi) cred-iamo

(Lei) cred-a             (voi) cred-iate

(Loro) cred-ano

III-cia koniugacja

Pierwszy typ odmiany- dormire                               Drugi typ odmiany-finire

(tu) dorm-i          (noi) dorm-iamo                            (tu) fin-isci                 (noi) fin-iamo

(Lei) dorm-a       (voi) dorm-iate                               (Lei) fin-isca              (voi) fin-ite

(Loro) dorm-ano                                                                  (Loro) fin-iscano

Nie zapominajmy jeszcze o czasownikach zwrotnych. One też mogą być wyrażane w trybie rozkazującym. Ich formy są tworzone za pomocą tych samych końcówek, jedynym problemem są cząstki zwrotne i ich miejsce.

Pettinarsi

(tu) pettin-a–ti              (noi) pettin-iamo–ci

(Lei) si pettin-i            (voi) pettin-ate–vi

(Loro) si pettin-ino

Iscriversi

(tu) iscriv-i–ti              (noi) iscriv-iamo–ci

(Lei) si iscriv-a           (voi) iscriv-ete–vi

(Loro) si iscriv-ino

Divertirsi

(tu) divert-i–ti              (noi) divert-iamo–ci

(Lei)  si divert-a          (voi) divert-ite–vi

(Loro) si divert-ino

Tryb rozkazujący czasowników nieregularnych zostawimy sobie na inny wpis.

Tymczasem, podsumujmy tryb rozkazujący czasowników regularnych:

1. Tryb rozkazujący używany jest w 2-giej i 3-ciej osobie liczby pojedynczej oraz 1-szej, 2-giej i 3-ciej liczby mnogiej.
2. Nie dodajemy zaimków osobowych używając form trybu rozkazującego.
3. Cząstka zwrotna czasowników zwrotnych oprócz 3-ciej osoby liczby pojedynczej i mnogiej jest „doklejona” do końcówki czasownika.
4. Powtórz końcówki! 🙂

1 comment