Imperfetto, czyli czas przeszły niedokonany

Był już czas przeszły dokonany bliski, który poznaliśmy w trzech wpisach- jako wprowadzenie, wybór słówka posiłkowego i imiesłów bierny. Czas na jego głównego oponenta – imperfetto, czas przeszły niedokonany. Ale mam dobre wieści – jest to czas całkowicie regularny.

Nazwa

Nazwa jest znamienita, tak, jak w przypadku czasu passato prossimo. Im (nie) + perfetto(dokonany). Ma jakieś tam konotacje z naszym aspektem niedokonanym czasownika. Ale proszę Cię, nie utożsamiaj tych dwóch spraw. Aspekt czasownika jest właściwy tylko językom słowiańskim, czyli właśnie językowi polskiemu. Jednak jest to pewne uproszczenie myślowe, które podaję dla lepszego zapamiętania specyfiki tego czasu.

Przykłady

robić – robiłem ( w odróżnieniu do zrobiłem)

szukać – szukaliśmy (poszukaliśmy)

pływać – pływali (przepłynęli)

Budowa

Jak już wspomniałam – jest to czas prosty i regularny. Oznacza to, że jest zbudowane z jednej formy, dostosowanej do czasu, który chcemy wyrazić poprzez dodanie odpowiedniej końcówki. A regularny dlatego, że nie ma on wyjątków. Ale …ale trzeba się nauczyć końcówek dla każdej z koniugacji.

Przypomnijmy, że w języku włoskim występują trzy koniugacje, czyli typy odmiany czasownika, są to -are, -ere, -ire.

Parl-are

io parl – AVO noi parl-AVAMO

tu parl -AVI voi parl-AVATE

lui (lei) parl -AVA loro (Loro) parl-AVANO

Legg-ere

io legg-EVO noi legg-EVAMO

tu legg – EVI voi legg-EVATE

lui (lei) legg-EVA loro (Loro) legg-EVANO

fin-ire

io fin-IVO noi fin-IVAMO

tu fin-IVI voi fin-IVATE

lui(lei) fin-IVA loro(Loro) fin-IVATE

Jak można zauważyć nie mamy też rozróżnienia na płeć w języku, więc zarówno mężczyzna jak i kobieta użyją tej samej końcówki.

Odmiana słówek posiłkowych “avere” i “essere”

O ile czasownik “avere” odmienia się tak, jak każdy inny czasownik II-giej koniugacji, czyli:

io avevo noi avevamo

tu avevi voi avevate

lui (lei) aveva loro(Loro) avevano

Natomiast czasownik “essere” płata nam psikusa i jest nieregularny, jak poniżej:

io ero noi eravamo

tu eri voi eravate

lui (lei) era loro (Loro) erano (!)

Użycie

O użyciu krótko, bo rozwiniemy temat następnym razem w porównaniu z passato prossimo. Czasu imperfetto użyjemy do opisu czynności, chcąc również pokazać, że czynność, którą wyrażamy nie ma określonych ram czasowych.